เทคนิคและวิธีการเก็บน้ำผึ้งชันโรง

1. การเก็บเกี่ยวน้ำผึ้งจากรังผึ้งชันโรงควรกระทำในฤดูร้อนหลังการบานของดอกไม้ หมดไปแล้ว ประมาณ เดือนห้าหรือเดือนหก เป็นช่วงฤดูกาลที่ผึ้งชันโรงเตรียมออกเรือนตามธรรมชาติ ซึ่งหมายความว่า เราจะชิงแยกรังของมันเสียก่อนที่มันจะออกเรือน ดังนั้น การเปิดรังแบ่งดักแด้และตัวเต็มวัยจากรังเลี้ยงก็สามารถเก็บน้ำผึ้งไปในตัว ด้วย ห้ามเก็บช่วงฤดูฝนหรือวันที่อากาศชื้น เพราะน้ำผึ้งมีคุณสมบัติดูดความชื้นได้ดีมาก จะทำให้น้ำผึ้งเหลว เกิดการหมักบูดได้ เมื่อถึงระยะเวลาดังกล่าวก็ให้ทำการเช็ครังว่าในแต่ละรังมีปริมาณน้ำผึ้งมาก น้อยแค่ไหน เมื่อเช็ครังแล้วปรากฏว่าภายในรังมีน้ำผึ้งมากตามที่ต้องการให้เริ่มขั้นตอน ต่อไปคือการเตรียมวัสดุ ซึ่งประกอบไปด้วย มีดปลายแหลมยาว ถุงมือ ผ้าปิดปาก หมวกปิดผม และภาชนะสำหรับใส่น้ำผึ้ง เน้นอุปกรณ์ทั้งหมดต้องเป็นอุปกรณ์ที่สะอาดผ่านการฆ่าเชื้อต้มหรือนึ่งเรียบ ร้อยแล้ว

2. หลังจากนั้นให้ใช้มีดปลายแหลมที่เตรียมไว้ตัดส่วนน้ำผึ้ง (ถ้วยน้ำผึ้ง) การเก็บควรเก็บทั้งกลุ่มถ้วยน้ำผึ้ง แล้วรีบนำไปใส่ในภาชนะปิดฝาทันที เวลาตัดควรพยายามไม่ให้ปนเกสร หรือส่วนอื่นๆ ออกมา ซึ่งภายในรังของผึ้งจะประกอบไปด้วย 5 ส่วนด้วยกัน คือ ไข่แก่, ไข่อ่อน, น้ำผึ้งหรือถ้วยน้ำผึ้ง, เกสร, น้ำหวาน ก่อนตัดให้ใช้ภาชนะที่เตรียมไว้มารองรับน้ำผึ้งส่วนที่ตัด

3. หลังจากตัดเสร็จแล้ว ก็จะได้ส่วนน้ำผึ้งที่มีชันห่อหุ้มอยู่ ซึ่งเรียกอีกอย่างว่าถ้วยน้ำผึ้ง ให้ทำการบีบน้ำผึ้งออกให้หมดให้เหลือเฉพาะชันดังกล่าว

4. จากนั้นนำน้ำผึ้งที่ได้ใส่ภาชนะ (อาจจะเป็นขวดโหลหรือภาชนะใสที่มีฝาปิด) นำน้ำผึ้งที่ได้ไปตากแดดเพื่อลดความชื้นให้น้ำผึ้งมีความเหนียวหนืด ประมาณ 6-7 วัน

5. หลังจากนำน้ำผึ้งตากแดดไปเรื่อยๆ สิ่งปลอมปน เศษวัสดุต่างๆ ก็จะลอยขึ้นมาให้ทำการตักเศษสิ่งปลอมปนเหล่านั้นออกทิ้งทุกวัน หลังจากตากแดดตามระยะเวลาที่กำหนดแล้ว ก็ให้ใช้ผ้าขาวบางกรองอีกครั้ง ขั้นตอนการกรองน้ำผึ้ง เป็นขั้นตอนที่มีความสำคัญอีกหนึ่งขั้นตอนเพราะ ทำให้น้ำผึ้งสะอาด น่ากิน กระบวนการกรองน้ำผึ้งควรรักษาความสะอาดเป็นหลัก จะทำให้ได้น้ำผึ้งล้วนๆ เกือบ100 % มีสิ่งเจือปนตามธรรมชาติน้อยที่สุด เช่น ปริมาณเกสร ชันผึ้งและอื่นๆ น้ำผึ้งที่เก็บเกี่ยวควรเป็นน้ำผึ้งที่มีความข้นและความหนืดสูงเก็บไว้ใน อุณหภูมิห้องได้นานกว่า 6 เดือน โดยไม่ระเบิด ไม่เกิดส่าเหล้า ได้น้ำผึ้งที่บริสุทธิ์แล้วบรรจุใส่ขวดที่ผ่านการนึ่งหรือฆ่าเชื้อเรียบร้อย แล้ว เพื่อจำหน่ายต่อไป

เรียบเรียงโดย : โสภาวรรณ เบ็ญระเหม เจ้าหน้าที่สถานีวิทยุร่วมด้วยช่วยกันจังหวัด จ.จันทบุรี